yPTRO

portal edukacyjny
dla lekarzy

Radioterapia stereotaktyczna w raku nerkowokomórkowym – przegląd literatury

‹ wróć

W 2024r. w Lancecie ukazało się kilka artykułów dotyczących roli SABR w leczeniu chorych na raka nerkowokomórkowego (RCC)
w zaawansowaniu miejscowym oraz w stadium choroby oligometastatycznej/oligoprogresji.

 

  1. Wyniki nierandomizowanego badania II fazy dot. SABR w pierwotnym RCC (TROG 15.03 FASTRACK II).
  • Do badania włączono 70 pacjentów (mediana wieku 77 lat) z potwierdzonym w HP nieoperacyjnym RCC T1-T3a N0(1% N1).
  • Kryteria wyłączenia: eGFR < 30ml/min/1,73m2, wcześniejsze leczenie systemowe RCC, wcześniejsza RTH w tym obszarze, guz >10cm, bezpośredni kontakt guza z jelitami.
  • Stosowano dwa schematy SABR: 1x26Gy (guzy <4cm) i 3x14Gy (guzy 4-10cm), w planowaniu uwzględniono ruchomość oddechową
    (4D-CT), a maksymalny wymiar guza wynosił 6cm.
  • Mediana obserwacji – 43 miesiące, LC po 12 miesiącach wyniósł 100%, OS 99%, CSS 100%, DF 97%.
  • U 10% toksyczność ze strony przewodu pokarmowego G3 (w tym u dwóch pacjentów niedrożność jelit). Bez powikłań G4 +.
  • Średni spadek eGFR wyniósł 10,9ml/min/1,73m2 rok po SABR i 14,6ml/min/1,73m2 po 2 latach, później eGFR utrzymywało się
    na stabilnym poziomie.
  • Autorzy nie porównali stosowanych schematów SABR między sobą ani z innymi metodami leczenia. Brakuje wyników w dłuższej perspektywie czasu. [1]

 

  1. Przegląd systematyczny i zalecenia ISRS dot. SBRT w pierwotnym RCC.
  • Do analizy włączono 36 prac (23 retrospektywnych i 13 prospektywnych), łącznie 822 pacjentów.
  • Mediana LC wyniosła 94,1%, 5-letni PFS 80,5% i 5-letni OS 77,2%.
  • Powikłania po SBRT były rzadkie i wyniosły: G2 – 5,3%, G3 - 2,7% i G4 – 0,7%.
  • Kandydaci do SBRT: głównie pacjenci nieoperacyjni, z technicznymi trudnościami w przeprowadzeniem zabiegu lub z dużym ryzykiem dializy po operacji.
  • Optymalny schemat frakcjonowania
    • BED10 min. 72Gy – 1x25-26Gy (guz <4-5cm), 42-48Gy w 3 frakcjach, ewentualnie 40Gy w 5 frakcjach (mniejsza skuteczność).
  • Zalecenia dotyczące biopsji
    • Nie zaleca się rutynowej biopsji po SBRT (brak wartości predykcyjnej) – tylko w przypadku nieprawidłowego wyniku badań obrazowych.
  • SBRT u pacjentów z RCC jedynej funkcjonującej nerki
    • SBRT ma dużą skuteczność i bezpieczeństwo (pozwala na uniknięcie dializy) pod warunkiem ograniczenia obszaru napromienianej zdrowej części nerki.
    • Zalecany jest ostrożny wybór chorych oraz nadzór nefrologiczny (szczególnie w 4-5 stopniu PChN).
  • Kontrola po SBRT
    • Badania zalecane: TK jamy brzusznej i klatki piersiowej co 6 miesięcy po SBRT oraz ocena jonogramu, stężenia mocznika i eGFR.
    • Bezpośrednio po leczeniu zmiana może ulec powiększeniu i bardziej wzmacniać się po kontraście. Często może być widoczna martwica.
    • Redukcja wymiarów guza oraz zmiana wzmocnienia kontrastowego po radioterapii jest procesem powolnym. [2]

 

  1. Konsensus ESTRO-EAU dot. SABR w RCC w stadium choroby oligometastatycznej/ oligoprogresji.
  • Eksperci byli zgodni co do braku ograniczenia wiekowego i histologii RCC u pacjentów kwalifikowanych do SABR.
  • Większość ekspertów kwalifikowałaby do SABR pacjentów z ECOG 2 (50%) lub 3 (21%).
  • Ocena liczby przerzutów w TK. Zaleca się kwalifikację pacjentów z maks. 5 przerzutami lub 3 przerzutami w przypadku jednoczasowej SABR i terapii z inhibitorami punktów kontrolnych (w ciągu 30 dni od rozpoczęcia SABR). Wielkość przerzutów nie powinna być czynnikiem ograniczającym (w przeciwieństwie do dawek na OAR), ale w przypadku mniejszych guzów lepszy LC.
  • SABR min. po 6 miesiącach od rozpoczęcia leczenia systemowego może pozwolić na opóźnienie zmiany leczenia systemowego i jest optymalnym leczeniem w przypadku pojedynczych powoli progresujących zmian przerzutowych.
  • Lokalizacja zmian nie powinna być czynnikiem ograniczającym SABR. SABR jest leczeniem z wyboru w przypadku przerzutów w kościach i nadnerczach. Można rozważyć w przypadku przerzutów do trzustki i płuc.
  • Nie określono optymalnego schematu frakcjonowania. W przerzutach do kręgosłupa można zastosować schemat 24Gy w 2 frakcjach;
    do innych kości – 30Gy w 3 frakcjach. W przerzutach do płuc – 50Gy w 5 frakcjach (centralne) i 54Gy w 3 frakcjach (peryferyczne).
    W przerzutach do trzustki – 35-40Gy w 5 frakcjach; do nadnerczy - 40Gy w 5 frakcjach. Zalecany jest jednodniowy odstęp pomiędzy frakcjami. [3]

Źródła:

[1] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38423047/

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38181809/

[3]  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38697165/

Autorki:

AN – wybór tematu, recenzja

IZ - opracowanie