yPTRO

portal edukacyjny
dla lekarzy

Praktyczne aspekty SBRT przerzutów w nadnerczach.

‹ wróć

W PRO ukazał się artykuł, w którym opisano trzy sposoby przeprowadzenia SBRT przerzutów do nadnerczy takich jak: CyberKnife (CK), SBRT
z użyciem akceleratora liniowego LINAC oraz z wykorzystaniem akceleratora liniowego z MRI (MRI-guided LINAC).

  1. Kryteria kwalifikacji do SBRT:
  • choroba oligometastatyczna (3-5 zmian, ale większa liczba dopuszczalna indywidualnie), GTV <5cm (w przypadku MR-Linac,
    w pozostałych – bez limitu wielkości),
  • możliwość zaplanowania leczenia z ochroną OAR, odległość od żołądka i jelit kluczowa dla planowania CK,
  • tolerancja ok. 30-40 minut w pozycji leżącej,
  • możliwość zastosowania abdominal compression i utrzymania spokojnego, regularnego oddechu (Linac),
  • waga ciała poniżej limitu dla stołu terapeutycznego,
  • wyjściowe eGFR > 15ml/min/1,73m2 (względnie przeciwwskazanie – jedna czynna nerka),
  • konsultacja endokrynologiczna w przypadku przerzutów w obu nadnerczach.
  1. Z uwagi na ruchomość oddechową nadnerczy konieczne jest zastosowanie abdominal compression lub systemu Synchrony Vest
    ze znacznikami (CK).
  2. Symulacja i leczenie na czczo (szczególnie u pacjentów z przerzutami w lewym nadnerczu).
  3. Technika leczenia w zależności od systemu: IMRT, VMAT, 3D-CRT. Promieniowanie o energii 6-7MV.
  4. Weryfikacja położenia za pomocą kV (znaczniki, Tracking), CBCT, MR.
  5. Margines PTV 3-5mm. Objęcie PTV - 95%.
  6. Zazwyczaj stosuje się schematy od 30-50Gy/5 frakcji, 54Gy/3-5 frakcji lub 38,4Gy/4frakcje bez względu na HP guza pierwotnego,
    ale z uwzględnieniem dawek w OAR.
  7. Dawkę przepisuje się na izodozę 70%-85% lub brzeg guza (w centrum dawka często o min. 25% wyższa).
  8. Dawki w OAR:
  • Jelito cienkie: Dmax (0.03cm3) - 32Gy (5 frakcji), 37Gy (4 frakcje), 27-33Gy (3 frakcje).
  • Wątroba: D30% <18Gy, min. 700cm3 wątroby < 15-18Gy, większa objętość w przypadku marskości wątroby.
  • Nerka po stronie leczonej: – 2/3 narządu < 6-10Gy dla 3-5 frakcji. W przypadku jednej czynnej nerki D10% < 9-10Gy (4-5 frakcji).
    Dawka średnia w przypadku zmian obustronnych <10Gy
  • Żołądek – Dmax < 32-35Gy (5 frakcji) lub 27Gy (3-4 frakcje).
  • Trzustka i śledziona – brak zaleceń.
  • W przypadku MR LINAC można zastosować bardziej liberalne podejście do dawek w OAR jeśli w MR widać różnice w objętości jelit
    i żołądka otrzymujących Dmax podczas kolejnych frakcji.
  • W przypadku powtórnej radioterapii konieczne jest uwzględnienie dawek na OAR z wcześniejszej radioterapii.

Źródło: https://www.practicalradonc.org/article/S1879-8500(24)00045-6/abstract

Autorki AN/IZ